73 399
 |
Enzim nedir? Basit ve bileşik enzim ne demektir? |
Enzimler, canlı hücrelerde meydana gelen tepkimelerde eşik enerjisini düşürerek tepkimeyi hızlandıran organik moleküllerdir.
Enzim
Canlıların yapısında bulunan organik maddelerden biri olan enzimler aktivasyon enerjisini düşürerek reaksiyon hızını artıran biyolojik katalizörlerdir.
Aşağıdaki grafikte bir tepkimeye enzimin dahil olmasının aktivasyon enerjisini nasıl düşürdüğüne dikkat ediniz.
Enzimler yapılarına göre basit ve bileşik olarak ikiye ayrılır.
Basit enzimler
Yapısında yalnızca protein bulunan, metabolik aktivitelerde yardımcı bir maddeye ihtiyaç duymayan enzimlere basit enzim denir. Pepsin ve üreaz basit enzimlerdir.
Bileşik enzimler
Yapısında proteinin yanı sıra yardımcı madde içeren enzimlere bileşik enzim denir. Bileşik enzimler metabolik aktivitelerde etkinlik gösterebilmek için proteine ek olarak yardımcı bir bölümden oluşur.
Enzimlerin özellikleri
Enzimler katıldıkları tepkimeleri hızlandırır. Hücresel solunum sonucu ortaya çıkan hidrojen peroksit (H2O2) zehirli bir moleküldür. Enzimin bulunmadığı ortamda senelerce sürecek olan hidrojen peroksitin su ve oksijene parçalanma reaksiyonu, karaciğer hücrelerinde katalaz enziminin bulunduğu ortamda saniyeler içinde gerçekleşir.
Önemi
Enzimlerin canlıların metabolik faaliyetlerinde çok önemli yeri vardır. Örneğin karbonik anhidraz enzimi alyuvar hücrelerinde karbondioksit taşınmasında kullanılır.
Enzimlerin katıldığı tepkimeler son derece hassas ortamlarda gerçekleşir ve enzimsel faaliyetlerde sorun çıkması hücre ölümüne neden olabilir.
Ayrıca enzimler -meyve suyu, peynir üretimi gibi- gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılır.
Canlıların yapısında bulunan organik maddelerden biri olan enzimler aktivasyon enerjisini düşürerek reaksiyon hızını artıran biyolojik katalizörlerdir.
Aşağıdaki grafikte bir tepkimeye enzimin dahil olmasının aktivasyon enerjisini nasıl düşürdüğüne dikkat ediniz.
Basit enzimler
Yapısında yalnızca protein bulunan, metabolik aktivitelerde yardımcı bir maddeye ihtiyaç duymayan enzimlere basit enzim denir. Pepsin ve üreaz basit enzimlerdir.
Bileşik enzimler
Yapısında proteinin yanı sıra yardımcı madde içeren enzimlere bileşik enzim denir. Bileşik enzimler metabolik aktivitelerde etkinlik gösterebilmek için proteine ek olarak yardımcı bir bölümden oluşur.
Enzimlerin özellikleri
- Yalnızca canlı hücrelerde sentezlenir. Genlerdeki kalıtsal bilgiye (DNA) göre hücre içinde üretilen enzimler uygun koşullarda hücre dışında da kullanılabilir. Söz konusu enzimden sorumlu genin mutasyona uğraması ilgili enzimin sentezini engeller.
- Enzimler girdikleri reaksiyonlardan değişime uğramadan çıkarlar. Bu yüzden tekrar tekrar kullanılabilirler.
- Birçok enzim yalnızca belirli reaksiyonlara kalıtabilirler. Bu yüzden enzim çeşitliliği çok fazladır.
- Enzimlerin katıldığı reaksiyonların çoğu (tersinir) çift yönlüdür. Bazı moleküllerin yıkılmasında ve birleştirilmesinde aynı enzim görev alır. Sindirim enzimleri ise tek yönlü çalışır.
- Enzimler takım halinde ya da tek başına çalışabilir.
- Enzimlerin katıldıkları reaksiyonlar son derece hızlıdır.
Enzimler katıldıkları tepkimeleri hızlandırır. Hücresel solunum sonucu ortaya çıkan hidrojen peroksit (H2O2) zehirli bir moleküldür. Enzimin bulunmadığı ortamda senelerce sürecek olan hidrojen peroksitin su ve oksijene parçalanma reaksiyonu, karaciğer hücrelerinde katalaz enziminin bulunduğu ortamda saniyeler içinde gerçekleşir.
| H2O2 → [katalaz] → H2O + 1/2 O2 |
Önemi
Enzimlerin canlıların metabolik faaliyetlerinde çok önemli yeri vardır. Örneğin karbonik anhidraz enzimi alyuvar hücrelerinde karbondioksit taşınmasında kullanılır.
Enzimlerin katıldığı tepkimeler son derece hassas ortamlarda gerçekleşir ve enzimsel faaliyetlerde sorun çıkması hücre ölümüne neden olabilir.
Ayrıca enzimler -meyve suyu, peynir üretimi gibi- gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılır.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (6)
Katılıyor musun? 7851
anlamadım
04.01.2020
2/10
Katılıyor musun? 4039
Çok güzel olmuş teşekkürler.Elinize sağlık.
25.12.2019
10/10
Katılıyor musun? 3537
çok iyi buldum çok başarılı
10.10.2019
10/10
..diğer yorumlar
Katılıyor musun? 68
Çok sağolun çok işime yaradı.
30.12.2019
10/10
Katılıyor musun? 42
Açıkçası aradığım soruya cevap bulamadım
12.01.2021
Katılıyor musun? 35
Abi efsane projeden 100 aldım sayenizde mükemmel sunum
31.03.2020
10/10
kesin yaşanmıştır
13.12.2020
