00
Vücut simetrisi ne demektir?

Vücut simetrisi, vücudun benzer parçalara ayrılabilmesini ifade eder. Doğada en çok karşılaşılan türleri radyal ve bilateral simetridir.

Vücut simetrisi
Vücut simetrisi (İng: body symmetry), bir organizmaya ait vücudun vücuttan alınan bir kesite göre birbirine benzer ya da uyumlu en az iki parçaya ayrılabilmesidir.

Hayvanlar alemi
Simetri, hayvanlar aleminde yer alan canlıların ortak özelliğidir. Süngerler dışındaki tüm hayvanlarda simetri görülür. Süngerler asimetriktir.
 

sünger, asimetrik vücut

Türleri
Doğada en sık karşılaşılan üç vücut simetrisi vardır:
  • küresel (sferik, İng: spherical symmetry) simetri
  • ışınsal (radyal, İng: radial symmetry) simetri
  • bilateral simetri (iki yönlü, İng: bilateral symmetry)
Hayvanlarda radyal ve bilateral simetri görülür.

Küresel simetri
Küresel (sferik) simetriye sahip canlılar küre şeklinde vücuda sahiptir. Kürenin merkezinden geçen her kesit organizmayı eşit parçaya böler.

Küresel simetri, sadece bazı tek hücreli protistlerde görülür.

Radyal simetri
Radyal (ışınsal) simetriye sahip canlıların merkez eksene (taban ve tepe arasındaki düz çizgi) dik geçen tüm düzlemler (kesitler) vücudu eşit (benzer) parçalara ayırır. Bu tip canlılarda vücutta tekerlek çarklarına ya da dilimlere ayrılmış pizzaya benzer tekrarlanan yapılar vardır.

Bu canlıların alt-üst yanı vardır, sağ-sol ve ön-arka kısımları yoktur ve genellikle ya hareket etmezler ya da suda sürüklenirler. Bunun nedeni içinde yaşadıkları sudan tüm düzlemlerde eşit derece yararlanmaktır.
 

deniz şakayığı, radyal simetri

Omurgasız hayvanlardan derisi dikenlilerde (deniz yıldızı) ve sölenterlerde (deniz şakayığı, hidra, deniz anası, mercan) radyal simetri görülür.

Bilateral simetri
Bilateral (iki yönlü) simetriye sahip canlılar, yalnızca vücudun ortasından geçen tek bir düzlem tarafından iki simetrik yarıma ayrılabilir. Bu kesit, baştan kuyruk kısmına uzanan dikey bir düzlemdir.

Parçalar birbirinin aynadaki görüntüsü gibidir.

 

kurbağa, bilateral simetri

Bu canlıların baş-kuyruk (anterior-posterior İng: head-tail), sağ-sol (İng: right-left), ön-arka (dorsal-ventral İng: front-back), aşağı-yukarı gibi farklı konumları vardır.

Bu durum organizmanın sinir sisteminni baş kısımda toplanmasına ve hareketlilik kazanarak besin aramasına yardımcı olmuştur. Bilateral simetriye sahip canlıların daha gelişmiş olduğuna dikkat ediniz.

 

insan, bilateral simetri

Bütün omurgalı hayvanlar ve omurgasız hayvanların radyal simetriye sahip olmayanlarının tamamı bilateral simetriye sahiptir. Yengeç, kurbağa, kelebek, akrep, toprak solucanı bilateral simetrinin görüldüğü canlılara örnektir.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmamış.

İlgili Konu
Biyoloji Bilimi
İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir