51 810
![]() |
Ya da bağlacı ile yapılan bileşik önerme ne demektir? |
İki önermenin "ya da ⊻" ile bağlanmasıyla oluşan bileşik önerme, bileşenlerden yalnızca biri doğru olduğunda doğru olur.
Tanım
İki önermenin "ya da" önerme eklemi kullanılarak birleştirilmesine "ya da bağlacı ile yapılan bileşik önerme" denir.
Gösterimi
"Ya da" bağlacı ⊻ sembolü ile gösterilir. p ile q önermeleri arasında "veya" bağlacı ile yapılan bileşik önerme p ⊻ q şeklinde gösterilir.
Doğruluk
"Ya da" bağlacıyla bağlanmış önermelerin (bileşenlerin) yalnızca bir tanesi doğru olduğunda bileşik önermenin doğruluk değeri doğru, aksi halde yanlış olur.
Başka bir deyişle, bileşenlerin doğruluk değerleri aynı olduğunda (p≡1 iken q≡1; p≡0 iken q≡0) bileşik önerme yanlıştır. Bileşenlerin doğruluk değerleri farklı olduğunda (p≡1 iken q≡0; p≡0 iken q≡1) bileşik önerme doğru olur.
Örnek
"Ali kalem ya da silgi aldı." önermesinin doğru olması için Ali kalem almış olmalı ya da silgi. Ali bunlardan yalnızca birini alabilir. Hiçbirini almamış da olmamalı.
Özellikler Yukarıda verilen doğruluk tablosundan şu sonuçları çıkarmak mümkündür:
Birleşme ve değişme özellikleri ve bağlacının özellikleri ve veya bağlacının özellikleri ile benzeşmektedir.
Değişme
"Ya da" ile oluşturulmuş bir bileşik önermede önermelerin sıralamasının değişmesi sonucu değiştirmez.
Birleşme
Değişme özelliğinin bir uzantısı olarak, yalnızca "ya da" bağlaçlarından oluşan bir bileşik önermede parantez işaretinin yerinin değişmesi sonucu etkilemez.
Olumsuz
Ya da bağlacı ile oluşturulmuş bir bileşik önermenin değilinin denk önermesi şunlardır:
İki önermenin "ya da" önerme eklemi kullanılarak birleştirilmesine "ya da bağlacı ile yapılan bileşik önerme" denir.
Gösterimi
"Ya da" bağlacı ⊻ sembolü ile gösterilir. p ile q önermeleri arasında "veya" bağlacı ile yapılan bileşik önerme p ⊻ q şeklinde gösterilir.
Doğruluk
"Ya da" bağlacıyla bağlanmış önermelerin (bileşenlerin) yalnızca bir tanesi doğru olduğunda bileşik önermenin doğruluk değeri doğru, aksi halde yanlış olur.
Başka bir deyişle, bileşenlerin doğruluk değerleri aynı olduğunda (p≡1 iken q≡1; p≡0 iken q≡0) bileşik önerme yanlıştır. Bileşenlerin doğruluk değerleri farklı olduğunda (p≡1 iken q≡0; p≡0 iken q≡1) bileşik önerme doğru olur.
p | q | p ⊻ q |
1 | 1 | 0 |
1 | 0 | 1 |
0 | 1 | 1 |
0 | 0 | 0 |
Örnek
"Ali kalem ya da silgi aldı." önermesinin doğru olması için Ali kalem almış olmalı ya da silgi. Ali bunlardan yalnızca birini alabilir. Hiçbirini almamış da olmamalı.
p | q | p ⊻ q |
Ali kalem aldı. | Ali silgi aldı. | yanlış |
Ali kalem aldı. | Ali silgi almadı. | doğru |
Ali kalem almadı. | Ali silgi aldı. | doğru |
Ali kalem almadı. | Ali silgi almadı. | yanlış |
Özellikler
p ⊻ p' ≡ 1 p ⊻ p ≡ 0 p ⊻ 1 ≡ p' p ⊻ 0 ≡ p |
Birleşme ve değişme özellikleri ve bağlacının özellikleri ve veya bağlacının özellikleri ile benzeşmektedir.
Değişme
"Ya da" ile oluşturulmuş bir bileşik önermede önermelerin sıralamasının değişmesi sonucu değiştirmez.
p ⊻ q ≡ q ⊻ p |
Birleşme
Değişme özelliğinin bir uzantısı olarak, yalnızca "ya da" bağlaçlarından oluşan bir bileşik önermede parantez işaretinin yerinin değişmesi sonucu etkilemez.
(p ⊻ q) ⊻ r ≡ p ⊻ (q ⊻ r) |
Olumsuz
Ya da bağlacı ile oluşturulmuş bir bileşik önermenin değilinin denk önermesi şunlardır:
(p ⊻ q)' ≡ p' ⊻ q ≡ p ⊻ q' |
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (10)
..diğer yorumlar