Mantıkta doğru düşünme aklın dört temel ilkesi kullanılarak yapılır.

1. özdeşlik ilkesi
2. çelişmezlik ilkesi
3. üçüncü halin imkansızlığı ilkesi
4. yeter - sebep ilkesi

Özdeşlik ilkesi
Özdeşlik bir şeyin kendisi olmasıdır. Bir şey ne ise odur, yani bir şey yalnız kendisidir.
 

Kalem kalemdir. Ali Ali'dir. Bir başkası olamaz.

Bu ilke mantığın en temel ilkesidir. Bir şey kendisinin aynıdır.

Eşitlik, iki ayrı şeydeki tüm özelliklerin ortak olması; benzerlik iki ayrı şeyin çok miktarda ortak özelliğe sahip olması durumudur. Fakat özdeşlik, iki ayrı şey arasındaki bir ilişki değil, bir şeyin kendisi olmadır. Bu sebeple benzerler eşit olabilirler ama özdeş olamazlar.

Çelişmezlik ilkesi
Çelişmezlik, bir şeyin aynı anda (zaman ve koşullarda) hem kendisi hem de başka bir şey olamamasıdır. Yani X, X' (x üssü) değildir.
 

Erik hem sebze hem de meyvedir.

önermesi çelişmezlik ilkesine ters düşer.

Üçüncü halin imkansızlığı
Bir önerme ya doğrudur ya da yanlıştır; bir şey ya vardır ya yoktur. A ile A olmayan (A') dışında üçüncü bir ihtimal yoktur.
 

2, ya tek ya da çifttir.

İki çelişik ifadeden biri doğru ise diğeri zorunlu olarak yanlıştır; ikisi arasında üçüncü bir hal yoktur.

Yeter - sebep ilkesi
Hiçbir önerme yeterli bir sebep olmadan doğru kabul edilemez. Yargının doğruluğunun dayanağı, yeterli görülen nedendir.
 

Yemek yersen doyarsın.

Önermesinde doymanın yeter-sebebi yemek yemektir.

Bu ilkeye göre, bir önermenin doğruluğu ya da yanlışlığı sebepsiz iddia edilmemelidir.