5 20
 |
Arapçada if'âl bâbı nasıl yapılır? |
Bir fiilin başına hemze eklenmesiyle oluşturulan fiilin kalıbına if'âl bâbı denir. Fiile ettirgen ya da oldurgan anlamı katar.
Arapçada üç harfli (sülasi) mücerred fiilin başına hemze eklenmesiyle fiil dört harfli (rübai) mezid fiil olur. Böyle oluşturulmuş yeni anlam kazanan fiilin kalıbına if'âl bâbı denir.
Yeni fiile "bir işin olmasını sağlamak", "bir işin nesne üzerindeki etkisini belirlemek" anlamı verir.
Lazım fiili müteaddi yapar. Yani geçişsiz fiili geçişli hale getirir. Yeni fiilin çatısı oldurgan olur.
Edilgen fiil
Yeni anlam edilgen fiil ile karıştırılmamalıdır.
Ettirgen fiil
Kök fiil geçişli ise iki katlı geçişli olur. Yeni fiilin çatısı ettirgen olur.
Zamana göre çekim
Fâil ve mef'ûl
İf'âl bâbının muzârisinin يـُ harfini مُ ya çevirmekle özne; fâilinin sondan bir önceki harfinin üstün yapılmasıyla nesne elde edilir.
Yeni fiile "bir işin olmasını sağlamak", "bir işin nesne üzerindeki etkisini belirlemek" anlamı verir.
| kök | yeni hal |
| فَعَلَ | أَفْعَلَ |
| رَكِبَ bindi | أَرْكَبَ bindirdi |
if'âl bâbı
Oldurgan fiilLazım fiili müteaddi yapar. Yani geçişsiz fiili geçişli hale getirir. Yeni fiilin çatısı oldurgan olur.
| حَضَرَ عَلِيٌّ Ali geldi. |
| أَحْضَرَ عَلِيٌّ الْكِتَابَ Ali kitabı getirdi. (gelmesini sağladı) |
Edilgen fiil
Yeni anlam edilgen fiil ile karıştırılmamalıdır.
| خُرِجَ | أَخْرَجَ | خَرَجَ |
| çıkıldı | çıkardı | çıktı |
| خَرَجَ الطُّلاَّبُ مِنَ الْمَدْرَسَةِ Öğrenciler okuldan çıktı. | ||
| أَخْرَجَ الْمُعَلِّمُ الطُّلاَّبَ مِنَ الْمَدْرَسَةِ Öğretmen öğrencileri okuldan çıkardı. | ||
| خُرِجَ مِنَ الْمَدْرَسَةِ Okuldan çıkıldı. | ||
Ettirgen fiil
Kök fiil geçişli ise iki katlı geçişli olur. Yeni fiilin çatısı ettirgen olur.
| قَرَأَ عَلِيٌّ اَلْكِتَابَ Ali kitabı okudu. |
| أَقْرَأَ عَلِيٌّ الْكِتَابَ Ali kitabı okuttu. (okumasını sağladı) |
Zamana göre çekim
İf'al bâbında fiillerin zamana göre çekimi üçüncü tekil şahıs için aşağıdaki gibidir.
| kök | mazi | muzari | emir | mastar |
| نَزَلَ | أَنْزَلَ | يُنْزِلُ | أَنْزِلْ | إِنْزَالٌ |
| indi | indirdi | indirir | indir | indirmek |
Fâil ve mef'ûl
İf'âl bâbının muzârisinin يـُ harfini مُ ya çevirmekle özne; fâilinin sondan bir önceki harfinin üstün yapılmasıyla nesne elde edilir.
| ism-i mef'ûl | ism-i fâil | muzari |
| مُرْسَلٌ | مُرْسِلٌ | يُرْسِلُ |
| gönderilen | gönderen | gönderir |
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (3)
Katılıyor musun? 131
Ifal babinda bir kelimenin ismi faili nasil bulunur. Örnek: mukrim .. Allah razı olsun sizlerden hocam
26.12.2021
Katılıyor musun? 50
İf' al babına başka örnek kelimeler gösterir misiniz?
20.02.2022
Katılıyor musun? 00
if'al babında muzarinin harekesi neden ötre?
31.12.2021
fetha olsa mücerred fiilden ayırt edemezsin
01.05.2023
