00
Sperling kısmi bildirim deneyi nedir?

George Sperling duyusal belleğin bilgiyi tutma süresinin yaklaşık saniyenin dörtte biri kadar olduğunu ve kapasitenin 10 birime kadar arttığını göstermiştir.

1960 yılında George Sperling tarafından yapılan deneyler duyusal belleğin (bir bakışta hatırlanacak görsel veri) bilgiyi tutma süresinin yaklaşık 250 milisaniye (saniyenin dörtte biri) olduğunu ve kapasitenin 10 birime kadar arttığını göstermiştir.

Amaç
Duyusal belleğin çalışma süresi ve kapasitesi hakkında bilgi edinmek.

Tam bildirim deneyi
Deneklere çok kısa süreli olarak (50 milisaniye gibi) bir harf tablosu gösteriliyor ve ardından hatırlayabildikleri kadar harfi bildirmeleri isteniyordu. Sperling deneylerinden önce insanların hatırlayabildiği algı aralığının (algı uzamı) 4-5 birim (harf) olduğu gösterilmişti.
 
E T F L K
Y A G O J
H K D P G

Örneğin yukaridaki tabloda bulunan (3*5) 15 harf gösterildikten sonra deneklere ne kadar harfi hatırladığı soruluyordu. Buradan çıkan sonuç ortalama 4-5 harfti.

İki sorun
Tablo gizlendikten sonra bir süre daha görüntüsü insan zihninde kalıyor ve sonra sönüyordu. Ayrıca insanlar tablonun tamamını gördükleri halde bunun belirli bir kısmını hatırlayabiliyordu.

Sperling kısmi bildirim deneyi
Kısmi bildirim (raporlama) yöntemine göre deneklerden istenen rastgele seçilecek bir satırdaki harfleri hatırlamalarıydı. Rastgele seçim şu şekilde yapılıyordu:
  • Deneğe harfler 50ms süreyle gösteriliyor.
  • Ardından uyarıcı bir ses (işitsel ipucu) veriliyor.
  • Deneğin ton yüksekse ilk satırı, alçaksa en alttaki satırı, orta ise ortadaki satırı hatırlaması gerekiyor.
Örneğin denek 2 harf hatırlamışsa 2*3=6 tane harfi taramış demektir. Hangi satırı hatırlayacağını önceden bilmediği için 6 harflik bir tabloya bakmış gibi olur. Böylece 2*3=6 harflik tablo için tam bildirim deneyi ile eşit şartlar sağlanmış olur.

Sonuç
Sperling'in tam bildirim ile (yani deneklerin tüm harfleri hatırlanması istendiği durum) yaptığı deneylerin sonuçları eski bulguları destekler nitelikte 4-5 harf kadar olmuştur.

Kısmi bildirim yönteminde ise satırlardaki harf sayısı arttıkça deneklerin hatırladıkları harf sayısı 9-10'a kadar artmıştır. Ayrıca uyarıcı sesin verilmesi ile gösterilen tablonun gizlenmesi arasındaki süre arttıkça hatırlanan harf sayısında bir düşüş yaşanmıştır. Eğer uyarıcı ton yarım saniye sonra  verilirse hatırlamanın tam bildirim ile aynı (4-5 harf) olduğu gözlenmiştir.

Bulgu
Duyusal hafızanın sınırı 5 birimden fazladır fakat buradaki bilgi çok kısa sürede (saniyenin dörtte biri kadar) unutulur.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmamış.

İlgili Konu
Bellek
İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir