5 210
![]() |
Rayleigh-Jeans yasası ve morötesi felaketi nedir? |
Rayleigh ve Jeans kara cismin yaydığı ısıl enerji ile yayılan ışığın frekansı arasındaki ilişkiyi gösteren formülü öne sürmüşlerdi. Fakat yüksek frekansta yani morötesine doğru gidildiğinde teoriye göre enerjinin sonsuza gitmesi gerekiyordu. Klasik fizik teorilerinin mor ötesi dalga boyları için uğradığı bu başarısızlığa morötesi felaketi denir.
Rayleigh-Jeans yasası
Buna göre dalga boyu ile ışınan güç arasında ters ilişki vardır. Yani bir cismin sıcaklığını arttırdıkça yaydığı ışığın dalgaboyunun azalması beklenir.
Morötesi felaketi
Yüksek dalgaboyunda Rayleigh-Jeans formülü ve kara cisim ışıması gözlemleri uyumlu idi. Fakat yüksek frekansta yani morötesine doğru gidildiğinde teoriye göre enerjinin sonsuza gitmesi gerekiyordu. Dalga boyu kısaldıkça enerji yoğunluğunun sonsuza gitmesi gibi fiziksel olmayan bir sonuç çıkıyordu.
Klasik fizik teorilerinin mor ötesi dalga boyları için uğradığı bu başarısızlığa morötesi felaketi denir.
Gözlemler Rayleigh-Jeans yasasındaki bağıntı ile çelişmişti. Işıma şiddeti belirli bir frekansta pik yapıyor, öncesinde ve sonrasında sıfıra yakınsıyordu. Bu durumu açıklamayı Wein kayma yasası başaracaktı.
1905 yılında Rayleigh ve Jeans kara cismin yaydığı ısıl enerji ile yayılan ışığın frekansı arasındaki ilişkiyi gösteren formülü öne sürmüşlerdir.
![]() | |
c | ışık hızı |
k | Boltzmann sabiti |
T | sıcaklık |
![]() | dalga boyu |
Buna göre dalga boyu ile ışınan güç arasında ters ilişki vardır. Yani bir cismin sıcaklığını arttırdıkça yaydığı ışığın dalgaboyunun azalması beklenir.
Morötesi felaketi
Yüksek dalgaboyunda Rayleigh-Jeans formülü ve kara cisim ışıması gözlemleri uyumlu idi. Fakat yüksek frekansta yani morötesine doğru gidildiğinde teoriye göre enerjinin sonsuza gitmesi gerekiyordu. Dalga boyu kısaldıkça enerji yoğunluğunun sonsuza gitmesi gibi fiziksel olmayan bir sonuç çıkıyordu.
Klasik fizik teorilerinin mor ötesi dalga boyları için uğradığı bu başarısızlığa morötesi felaketi denir.

morötesi felaket
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (2)

Katılıyor musun? 85
ödevime vardim etti
13.09.2019
10/10

Katılıyor musun? 10
hv-0 için Rayleigh-Jeans kanununa çevirildiğini gösteriniz
18.05.2021