0 00
 |
Çift Yarık Deneyi (Young deneyi) nedir? |
Young deneyi, olarak da bilinen çift yarık deneyi, ışığın aynı anda hem dalga hem de parçacık özellikleri sergileyebileceğini gösterir.
Young deneyi olarak da bilinen çift yarık deneyi, ışığın aynı anda hem dalga hem de parçacık özellikleri sergileyebileceğini gösterir.
Deney Düzeneği
Bir ışık kaynağı, iki paralel yarık açılmış ince bir levhayı aydınlatır ve yarıktan geçen ışık levhanın arkasındaki bir ekranda gözlemlenir.
-Işığın parçacık oluşu Işık sadece parçacıklardan oluşsaydı ve iki paralel yarıktan geçirilseydi, ekrandaki desen basitçe iki adet tek yarığın oluşturduğu desenlerin toplamı olurdu.
-Işığın dalga oluşu
Tek tek foton gönderilirse
Eğer bu deneyi bir foton gönderecek şekilde düzenlersek, foton deliklerin sadece birinden geçip karşı duvara ulaşacak ve herhangi bir girişim deseni oluşmayacaktır. Fakat beklenenin aksine, her iki deliğin karşısında iki hat oluşmayıp, aynı girişim etkisi görülmüştür. Yani teker teker gönderilen her bir foton kendisi ile girişim yapmıştır.
Yani bu, fotonun her iki delikten aynı anda geçmesi anlamına gelmektedir.
Hangi yarıktan geçiyorlar?
Deliklerin her birine detektörler konulduğunda fotonların parçacık özelliği göstererek -silahtan çıkan kurşunlar gibi- duvarda çift desen oluşturduğu görülmüştür. Yani normalde çift delikten geçerken dalga özelliği gösterip girişim deseni oluşturan fotonlar, dış bir gözlemci (detektör) sisteme dahil edildiğinde parçacık özelliği göstermiştir.
Yarıklardan yalnız biri gözlemlenirse
Deliklerin her ikisine değil de sadece birine dedektör konulduğunda fotonlar -hangi deliğin izlendiğini biliyormuş gibi- sadece detektörü olmayan delikten geçmiş ve parçacık özelliği göstermiştir.
Detektör ortamdan uzaklaştırıldığında ise tekrar girişim deseni çıkarmış ve dalga özelliği göstermiştir. Bir diğer ifade ile gözlemci fotonun nasıl hareket edeceğini etkilemiştir.
Bu durum dalga-parçacık ikiliği olarak bilinen prensibi ortaya koyar.
Deney Düzeneği
Bir ışık kaynağı, iki paralel yarık açılmış ince bir levhayı aydınlatır ve yarıktan geçen ışık levhanın arkasındaki bir ekranda gözlemlenir.
-Işığın parçacık oluşu
-Işığın dalga oluşu
Işığın dalga doğası ışık dalgalarının iki yarıktan da geçerek girişim yapmasını ve ekranda aydınlık ile karanlık bantlar oluşturmasını sağlar.
Tek tek foton gönderilirse
Eğer bu deneyi bir foton gönderecek şekilde düzenlersek, foton deliklerin sadece birinden geçip karşı duvara ulaşacak ve herhangi bir girişim deseni oluşmayacaktır. Fakat beklenenin aksine, her iki deliğin karşısında iki hat oluşmayıp, aynı girişim etkisi görülmüştür. Yani teker teker gönderilen her bir foton kendisi ile girişim yapmıştır.
Yani bu, fotonun her iki delikten aynı anda geçmesi anlamına gelmektedir.
Hangi yarıktan geçiyorlar?
Deliklerin her birine detektörler konulduğunda fotonların parçacık özelliği göstererek -silahtan çıkan kurşunlar gibi- duvarda çift desen oluşturduğu görülmüştür. Yani normalde çift delikten geçerken dalga özelliği gösterip girişim deseni oluşturan fotonlar, dış bir gözlemci (detektör) sisteme dahil edildiğinde parçacık özelliği göstermiştir.
Yarıklardan yalnız biri gözlemlenirse
Deliklerin her ikisine değil de sadece birine dedektör konulduğunda fotonlar -hangi deliğin izlendiğini biliyormuş gibi- sadece detektörü olmayan delikten geçmiş ve parçacık özelliği göstermiştir.
Detektör ortamdan uzaklaştırıldığında ise tekrar girişim deseni çıkarmış ve dalga özelliği göstermiştir. Bir diğer ifade ile gözlemci fotonun nasıl hareket edeceğini etkilemiştir.
Bu durum dalga-parçacık ikiliği olarak bilinen prensibi ortaya koyar.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)
Henüz yorum yapılmamış.
