0 00
Sürtünme ile elektriklenme nedir? |
Sürtünme ile elektriklenme, iki cisim arasındaki sürtünme sonucu elektron alışverişiyle bir cismin elektrik yükü kazanmasıdır.
Sürtünme ile elektriklenme
İki cisim birbirine sürtüldüğünde meydana gelen elektron alışverişi sonrasında sürtünen maddelerde elektriklenme oluşur. Bu etkileşime sürtünme ile elektriklenme (İng: charging by friction) denir.
Başlangıçta nötr (yüksüz) olan iki cisim sürtünme sonunda ters işaretli ve eşit büyüklükte elektrik yükü ile yüklenir. Elektron veren cisim pozitif, elektron alan cisim negatif yüklenir.
Örnek
Sürtünme ile elektriklenme sonunda yük dağılımı ileken ve yalıtkan maddelerde farklı davranış sergiler.
Ebonit, cam gibi yalıtkan maddeler sürtünme ile yüklendiklerinde yalnızca temas eden bölgeler yüklenir. Yalıtkan maddelerde yüklerin hareket etmesi sınırlı olduğu için, yükler yalnızca temas edilen bölgelerde kalır.
Bakır, gümüş gibi iletken maddelerde ise temas eden kısım dar bir bölge olsa da yükler cismin her tarafına dağılır.
Gözlem
Metal bir çubuk yün kumaşa sürtündükten sonra küçük kağıt parçalarını çekmez. Bunun nedeni yüklerin iletken madde aracılığıyla vücuda geçmesidir. Vücut, topraklanma işlevi görür. Fakat aynı gözlem demirin yalıtkan bir sap ile tutularak tekrarlandığında kağıt parçalarını çekebildiği gözlemlenir.
Yüklenme çeşitleri
Elektrikle yüklenme üç şekilde gerçekleşir:
İki cisim birbirine sürtüldüğünde meydana gelen elektron alışverişi sonrasında sürtünen maddelerde elektriklenme oluşur. Bu etkileşime sürtünme ile elektriklenme (İng: charging by friction) denir.
Başlangıçta nötr (yüksüz) olan iki cisim sürtünme sonunda ters işaretli ve eşit büyüklükte elektrik yükü ile yüklenir. Elektron veren cisim pozitif, elektron alan cisim negatif yüklenir.
Örnek
- yün kumaş - ebonit çubuk
- ebonit çubuk yün kumaştan elektron alarak negatif yükle yüklenir.
- ipek kumaş - cam çubuk
- cam çubuk ipek kumaşa elektron vererek pozitif yükle yüklenir.
Sürtünme ile elektriklenme sonunda yük dağılımı ileken ve yalıtkan maddelerde farklı davranış sergiler.
Ebonit, cam gibi yalıtkan maddeler sürtünme ile yüklendiklerinde yalnızca temas eden bölgeler yüklenir. Yalıtkan maddelerde yüklerin hareket etmesi sınırlı olduğu için, yükler yalnızca temas edilen bölgelerde kalır.
Bakır, gümüş gibi iletken maddelerde ise temas eden kısım dar bir bölge olsa da yükler cismin her tarafına dağılır.
Gözlem
Metal bir çubuk yün kumaşa sürtündükten sonra küçük kağıt parçalarını çekmez. Bunun nedeni yüklerin iletken madde aracılığıyla vücuda geçmesidir. Vücut, topraklanma işlevi görür. Fakat aynı gözlem demirin yalıtkan bir sap ile tutularak tekrarlandığında kağıt parçalarını çekebildiği gözlemlenir.
Yüklenme çeşitleri
Elektrikle yüklenme üç şekilde gerçekleşir:
- sürtünme ile elektriklenme
- dokunma ile elektriklenme
- etki ile elektriklenme
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)
Henüz yorum yapılmamış.