19 16
![]() |
Sodyum potasyum pompası nedir? |
Taşıyıcı proteinler aracılığıyla sodyum ve potasyum iyonlarının hücre içine ve dışına taşınmasına sodyum potasyum pompası denir. Bu işlem bir aktif taşımadır.
Aktif taşıma
Aktif taşıma, madde yoğunluğunun az olduğu bölgeden madde yoğunluğunun çok olduğu bölgeye doğru madde transferi yapılmasıdır. Sodyum-potasyum pompası da bir tür aktif taşıma sistemidir.
Na+, K+ iyonları
Normal şartlarda sodyum (Na+) hücre dışında, potasyum (K+) ise hücre içinde daha yoğun şekilde bulunur. Hücrelerin metabolik faaliyetlerini gerçekleştirebilmesi için bunun tam tersi olmalıdır. Hücre içi Na+ yoğunluğunun düşük, K+ yoğunluğunun yüksek tutulması gerekir.
Sodyum potasyum pompası
Na+ ve K+ iyonlarının hücre zarından geçişi özel bir mekanizma sayesinde olur. Buna sodyum potasyum pompası denir.
Mekanizma
Sodyum potasyum pompası, difüzyondan farklı olarak yoğunluk farkına zıt şekilde çalışır. Ayrıca pompalama esnasında enerji harcanır.
Her çalışma döngüsünde taşıyıcı proteinler vasıtasıyla 3 Na+ hücre dışına atılırken, 2 K+ iyonu hücre içine girer.
Aktif taşıma, madde yoğunluğunun az olduğu bölgeden madde yoğunluğunun çok olduğu bölgeye doğru madde transferi yapılmasıdır. Sodyum-potasyum pompası da bir tür aktif taşıma sistemidir.
Na+, K+ iyonları
Normal şartlarda sodyum (Na+) hücre dışında, potasyum (K+) ise hücre içinde daha yoğun şekilde bulunur. Hücrelerin metabolik faaliyetlerini gerçekleştirebilmesi için bunun tam tersi olmalıdır. Hücre içi Na+ yoğunluğunun düşük, K+ yoğunluğunun yüksek tutulması gerekir.
Sodyum potasyum pompası
Na+ ve K+ iyonlarının hücre zarından geçişi özel bir mekanizma sayesinde olur. Buna sodyum potasyum pompası denir.
Mekanizma
Sodyum potasyum pompası, difüzyondan farklı olarak yoğunluk farkına zıt şekilde çalışır. Ayrıca pompalama esnasında enerji harcanır.
Her çalışma döngüsünde taşıyıcı proteinler vasıtasıyla 3 Na+ hücre dışına atılırken, 2 K+ iyonu hücre içine girer.
- Hücre içinde düşük yoğun halde bulunan Na+ taşıyıcı proteine bağlanır.
- ATP, bir fosfat grubunu kaybeder (ATP → ADP+P) ve fosfat ile bağlanan protein şekil değiştirir.
- Protein şekil değiştirdiğinde Na+ hücre dışına atılmış olur.
- Hücre dışında düşük yoğun halde bulunan K+ taşıyıcı proteine bağlanır.
- Bu esnada proteine bağlı fosfat grubu ayrılarak prorein eski haline gelir.
- Protein eski şekline geldğinde K+ hücre içine alınmış olur.
- Döngü tekrar birinci adıma döner.
![]() | ![]() |
![]() | ![]() |
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (2)

Katılıyor musun? 42
Na ve potasyumun yükleri nedir?
04.02.2022

+1
26.07.2022

+ yüklü
21.09.2022

Katılıyor musun? 10
Na /Ka pompası dinlenim potansiyeli oluşumuna etkisi nedir?
03.10.2022