21 128
![]() |
Hücre zarının akıcı mozaik zar modeli ne demektir? |
Akıcı mozaik zar modeli, hücre zarının esnek ve seçici geçirgen yapısını açıklamak için kullanılır.
Hücre zarının akıcı mozaik zar modeli (fluid mosaic model of the cell membrane), hücre zarının yapısını açıklamak için S.J. Singer ve G. Nicholson tarafından 1972 yılında ileri sürülmüş modeldir.
Fosfolipit
Hücre zarının büyük kısmı hareketli iki sıra halinde fosfolipit tabakadan oluşur:
Protein
Hücre zarında yer alan proteinler molekülleri, lipit tabakasına gömülü halde bulunan iç proteinler şeklinde ya da yüzeyde tutunan yüzeysel proteinler halindedir. İç proteinler, kanallar vasıtasıyla hücrenin madde alışverişinde görev alırlar. Bunlara kanal proteini adı verilir.
Karbonhidrat
Hücre zarında bulunan karbonhidratlar proteinlere bağlanarak glikoproteinleri, lipitlere bağlanarak glikolipitleri oluşturur. Farklı canlılarda hatta bir canlının farklı dokularında glikoproteinlerin ve glikolipitlerin hücre zarındaki dağılımı ve sayısı hücreden hücreye değişiklik gösterebilir.
Gikoproteinler hücreye özgüllük sağlar. Üç önemli işlevi vardır:
Akıcı mozaik yapı
Hücre zarı yapısında yer alan birçok madde nedeniyle mozaiği andırmaktadır. İki yağ tabakası sürekli hareket halinde akıcı bir özellik göstermektedir.
Fosfolipit
Hücre zarının büyük kısmı hareketli iki sıra halinde fosfolipit tabakadan oluşur:
- hidrofilik, suyu seven ve su ile temas halinde olan baş kısımları
- hidrofobik, suyu sevmeyen ve su ile temas etmeyen kuyruk kısımları
Protein
Hücre zarında yer alan proteinler molekülleri, lipit tabakasına gömülü halde bulunan iç proteinler şeklinde ya da yüzeyde tutunan yüzeysel proteinler halindedir. İç proteinler, kanallar vasıtasıyla hücrenin madde alışverişinde görev alırlar. Bunlara kanal proteini adı verilir.
Karbonhidrat
Hücre zarında bulunan karbonhidratlar proteinlere bağlanarak glikoproteinleri, lipitlere bağlanarak glikolipitleri oluşturur. Farklı canlılarda hatta bir canlının farklı dokularında glikoproteinlerin ve glikolipitlerin hücre zarındaki dağılımı ve sayısı hücreden hücreye değişiklik gösterebilir.
Gikoproteinler hücreye özgüllük sağlar. Üç önemli işlevi vardır:
- hücrelerin birbirini tanıması
- hücre zarının seçici geçirgenliği
- Hücre içine alınacak maddelerin tanınarak hücreye alınması
Akıcı mozaik yapı
Hücre zarı yapısında yer alan birçok madde nedeniyle mozaiği andırmaktadır. İki yağ tabakası sürekli hareket halinde akıcı bir özellik göstermektedir.
hücre zarının akıcı mozaik zar modeli
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (1)

Katılıyor musun? 2324
GÜZEL
03.12.2020
10/10