10
Eski Çin Uygarlığının astronomi tarihine katkıları nelerdir?

Eski Çin Uygarlığının gökyüzü gözlemlerine ait kayıtları, icat ettikleri mekanik su saati ve oluşturdukları yıldız katalogları astronomiye büyük katkı sağlamıştır.

Eski Çin Medeniyeti, astronomi bilgisi açısından batılı diğer medeniyetlerin önündeydi. Gökyüzünü incelemek için kullanılan yöntemler dönemine göre farklı ve üstündü.

Gözlemler
Çinliler gezegen hareketlerini, ay ve güneş tutulmalarını erken dönemlerden beri gözlemlemiş ve kaydetmişlerdir. Kuyruklu yıldızlar ve yıldız patlamaları, meteor ve meteroit gibi gök cisimleri hakkında bilgilere sahip olduğu bilinmektedir.

Merkür, Venüs, Mars, Jüpiter ve Satürn'ü gözlemlemişler fakat bu gezegenlerin yaptığı hareketleri açıklamak için matematiksel hesaplamalar ya da kuramsal modeller geliştirmemişlerdir.

Misafir yıldızlar
Eski Çin Medeniyeti, evreni "canlı" olarak görüyordu. Buna göre insan davranışları gökleri etkiliyordu. Çinlier bu canlı varlığı gözlemlemek için gözlemevleri kurmuştur.

Evreni canlı olarak düşünmelerinden olsa gerek gökcisimlerini sabit, kusursuz ve mükemmel olarak kabul etmiyorlardı. Güneşteki lekeleri ve süpernova patlamalarını gözlemlemişlerdir. O dönemlerde batı dünyasında yıldızların patlaması ya da yenilerinin oluşabileceği düşünülemiyordu. Çinliler bu yıldızlara "misafir yıldızlar" diye adlandırmışlardır. Bu yıldızlar daha önce yokken aniden var oluyor ve ardından bir süre sonra tekrar kayboluyorlardı.

Yıldız kataloğu
Çinliler tarihte ilk kez sistematik şekilde yıldız kataloğu hazırlamışlardır. MÖ 4. yy'da hazırlanan kataloglar bin yıl boyunca kullanılmıştır. Gök atlasında takımyıldızlarını oluşturan yıldızların çizgilerle birleştirilmesi yöntemini Çinliler bulmuştur.
 

5. yy - Dunhuang Yıldız Şeması

Ölçüm aletleri
Gnomon gölge çubuğu, çemberli küre gibi dönemin diğer uygarlıklarına benzer ölçüm aletleri kullanmışlardır.
 

Gnomon, gölge çubuğu (sundial)
 

Çemberli Küre, yıldız koordinatlarını belirleme aracı

Su saati
Mezopotamya ve Mısır Uygarlıklarından edindikleri su saati bilgisini geliştirerek daha tutarlı saatler üretmişlerdir. Örneğin sudan daha kararlı akış gösteren cıva kullanarak minyatür saatler icat etmişlerdir.

8. yy'da mekanik su saatini icat eden Çinliler, 11. yy'da gökbilimci Su Sung tarafından tasarlanan büyük bir saat kulesi inşa etmişlerdir.

 

astronomik saat kulesi

Çinin icat ettiği mekanik saatler ancak 14. yy'da, gözlem aletleri ise 18. yy'da Avrupa'da  kullanılmaya başlanmıştır.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (1)
Katılıyor musun?
00

Projemizi yaparken sitenizden çok faydalandık. Bilim dünyası adına çok adına teşekkür ederiz. Allah uzun ömürler versin.


22.03.2023

Bu Yoruma Cevap Yaz

İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir