0 00
![]() |
Kat'i delil (yakini delil) nedir? |
Kat'i delil, diğer ihtimalleri ortadan kaldıracak ve şüpheye imkan vermeyen delildir.
Kelam ilminde delil kesinliğine göre ikiye ayrılır:
Kat'i delil, gerçekleşmiş olması (sübutu) ve gösterdiği anlamı (manası) açık ve kesin olan delildir.
Kat'i delil, hem akli delil hem de nakli delil olabilir.
Kat'ilik
Kat'ilik bir delilin delaletinin farklı, karşı, aykırı ihtimalleri ve alternatifleri ortadan kaldıracak ve şüpheye imkan vermeyecek şekilde olmasıdır. Zannilik ise bunun tersidir. Delaleti diğer ihtimalleri ortadan kaldırmaz.
Yakin
Kat'i delil, yakini delil olarak da bilinir. Yakin, şüphe barındırmayan kesin bilgidir. Karşıtı "şekk" (kuşku), çoğulu ise "yakiniyyat" kelimesidir.
Yakiniyyat
Yakiniyyat (kat'iyyat), doğruluk derecesi kesin veya kesine yakın önermelerdir.
Yakiniyyat ikiye ayrılır:
Örnek
Nakli delillerin hem sübutu hem de manaya delaleti kat'i ise buna kat'i delalet denir. Manaya delaleti kat'i olan Kur'an ayetleri ve mütevatir hadisler kat'i delildir.
Öncülleri yakiniyyattan olan akli deliller (burhan) kat'i delildir.
- kat'i delil
- zanni delil
Kat'i delil, gerçekleşmiş olması (sübutu) ve gösterdiği anlamı (manası) açık ve kesin olan delildir.
Kat'i delil, hem akli delil hem de nakli delil olabilir.
Kat'ilik
Kat'ilik bir delilin delaletinin farklı, karşı, aykırı ihtimalleri ve alternatifleri ortadan kaldıracak ve şüpheye imkan vermeyecek şekilde olmasıdır. Zannilik ise bunun tersidir. Delaleti diğer ihtimalleri ortadan kaldırmaz.
Yakin
Kat'i delil, yakini delil olarak da bilinir. Yakin, şüphe barındırmayan kesin bilgidir. Karşıtı "şekk" (kuşku), çoğulu ise "yakiniyyat" kelimesidir.
Yakiniyyat
Yakiniyyat (kat'iyyat), doğruluk derecesi kesin veya kesine yakın önermelerdir.
Yakiniyyat ikiye ayrılır:
- zaruriyyat, zihnin doğrudan (vasıtasız) ulaştığı bilgilerdir:
- evveliyyat (bedihiyyat), fıtriyyat, müşahedat, mücerrebat, mütevatirat, hadsiyyat
- nazariyyat, akıl yürütme yöntemleri ile (istidlal) ya da başka önermeler aracılığıyla (başka bir bilginin desteği ile) ulaşılan hükümlerdir.
Örnek
Nakli delillerin hem sübutu hem de manaya delaleti kat'i ise buna kat'i delalet denir. Manaya delaleti kat'i olan Kur'an ayetleri ve mütevatir hadisler kat'i delildir.
Öncülleri yakiniyyattan olan akli deliller (burhan) kat'i delildir.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)
Henüz yorum yapılmamış.