0 00
 |
İstidlal yöntemleri: Tümdengelim (ta'lil) nedir? |
Tümdengelim (ta'lil), bütünden parçaya (külliden cüz'iye) ulaştıran istidlal yöntemidir.
Müteahhirin döneminde kelam ilminde felsefe ve mantıkta kullanılan istidlal yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Bunlar:
Tümdengelim ta'lil, burhan-ı limmi, istidlal-i limmi, dedüksiyon (İng: deduction) olarak da adlandırılır. Ayrıca mantıki kıyas denilen bu metot fıkıh ilmindeki kıyastan da farklıdır.
Tümdengelim, tümel önermelerden tikel önermelere geçişi sağlayan bir istidlal yöntemidir. Yöntem, "bütün için doğru olan, parçaları için de doğrudur" ilkesine dayanır.
Bu yöntem şu ifadelerle özetlenebilir:
Örnek
- tümdengelim (ta'lil)
- tümevarım (istikra)
- analoji (temsil)
Tümdengelim ta'lil, burhan-ı limmi, istidlal-i limmi, dedüksiyon (İng: deduction) olarak da adlandırılır. Ayrıca mantıki kıyas denilen bu metot fıkıh ilmindeki kıyastan da farklıdır.
Tümdengelim, tümel önermelerden tikel önermelere geçişi sağlayan bir istidlal yöntemidir. Yöntem, "bütün için doğru olan, parçaları için de doğrudur" ilkesine dayanır.
Bu yöntem şu ifadelerle özetlenebilir:
- tümelden tikele ulaşma
- bütünden parçaya (külliden cüz'iye) ulaşma
- sebepten sonuca (illetten ma'lüle) ulaşma
- müessirden esere (etkinden edilgene) ulaşma
Örnek
- Bütün insanlar ölümlüdür. (külli öncül)
- Ali insandır.
- O halde Ali ölümlüdür, çıkarımı tümdengelimdir.
- Sınıfın bütün öğrencileri sinemaya gitmiştir. (külli öncül)
- Ali ve Veli bu sınıftadır.
- O halde Ali ve Veli sinemaya gitmiştir, çıkarımı tümdengelimdir.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)
Henüz yorum yapılmamış.
