00
İstidlal yöntemleri: Analoji (temsil) nedir?

Analoji (temsil), parçadan parçaya (cüz'iden cüz'iye) ulaştıran istidlal yöntemidir.

Müteahhirin döneminde kelam ilminde felsefe ve mantıkta kullanılan istidlal yöntemleri kullanılmaya başlanmıştır. Bunlar: Analoji
Temsil ve fıkhi kıyas olarak da bilinen analoji, iki tikel arasındaki benzerliğe dayanarak birisi hakkında verilen hükmü diğeri hakkında vermeye dayanan bir istidlal yöntemidir.

Bu yöntem şu ifadelerle özetlenebilir:
  • bir tikelden diğer tikele geçiş
  • parçadan parçaya gitme
  • eserden esere geçiş
  • bir cüzden diğer cüze istidlal etme
Analoji yapabilmek için iki cüzü bir araya getiren bir sebep (illet) gerekir. Burada zihin ortak noktalardan hareketle benzerler hakkında genelleme (ortak bir sonuç çıkarımı) yapar.

Örnek
  • Ali insandır
  • Ali ölümlüdür.
  • Veli insandır. (ortak illet)
  • O halde Veli ölümlüdür, çıkarımı analojidir.
Analoji,
  • "tüm insanlar ölümlüdür." gibi ortak bir sebebe (tümele) ulaşma açısından tümevarım içerir.
  • "tüm insanlar ölümlüdür o halde Veli ölümlüdür." hükmü ortak sebepten sonuca ulaşma açısından tümdengelimdir.
Burada orta terim tümel bilgidir. Temsilin yakin olması için orta terim yakin olması gerekir.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmamış.

İlgili Konu
Kelamda Bilgi
İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir