00
İstidlal (akıl yürütme) nedir?

İstidlal, akıl yürüterek hüküm vermek, öncüller kullanarak ispat etmektir.

Delil ve medlul
İstidlal, delil kullanarak akıl yürütmek, delil getirmek demektir. Deliller kullanılarak kanıtlanmak istenen (medlul) ispat edilir.

İstidlal
İstidlal, zihinde bir hükmün (iddianın) doğruluğunun ispatlanması ya da yanlışlığının ortaya koyulması için yapılan akıl yürütmedir.

İstidlal, Türkçe'de akıl yürütme ya da çıkarım kelimeleri ile karşılanır.

İstidlal:
  • bir zihin faaliyetidir.
  • delil arama, delil getirme, delil ileri sürme faaliyetidir.
  • delilden hareketle akıl yürütme eylemidir.
  • bir konuyu olumlu (ispat) ya da olumsuz (yanlışlama) anlamda kanıtlamaya çalışmaktır.
  • bilinen önermelerden (öncüller) hareketle bilinmeyen sonuç çıkarılır.
  • başka hükümlere ulaşmak için öncüller belirli bir düzen içinde sıralama gerektirir.
  • tikelden tümele, tümelden tikeler ya da tikelden tikele geçiş yapılır.
Öncül ve sonuç
İstidlal en az iki önerme ile yapılır. Bunlara öncül, mukaddem ya da mebde denir. Öncüller kullanılarak ulaşılan önermeye sonuç, netice ya da matlup denir.

Örnek
Kediler hayvandır.
Tekir bir kedidir.
O halde Tekir hayvandır.

Duman çıkan yerde ateş olduğuna hükmetmek.

Yöntemler
Kelam ilminde felsefe ve mantıkta kullanılan yöntemlerin yanı sıra kelam ilmine özgü istidlal yöntemleri de kullanılır.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmamış.

İlgili Konu
Kelamda Bilgi
İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir