00
Mürcie nedir? Mürcie mezhebi nasıl ortaya çıkmıştır, temel görüşleri nelerdir?

Mürcie, Hariciler'in aşırı fikirlerine tepki olarak doğmuş itikadi bir mezheptir. Büyük günah işleyen kişinin durumunu ahirete Allah'ın taktirine bırakmalarıyla bilinir.

Kelime anlamı
Mürcie, kelime anlamı olarak "erteleyen, geriye/sonraya bırakan, geciktiren, tehir eden" demektir.

Kelam ilminde "mürtekib- i kebire" olarak bilinen "büyük günah işleyen kişinin durumu" meselesinde, büyük günah işleyen kişinin ahiretteki durumuna ait hükmü Allah'a (ahiret gününe) havale eden, bu konu hakkında görüş bildirmek istemeyen itikadi bir mezheptir.

Bu görüşe "irca etme", "hükmü ahirete bırakma" da denir.

Ortaya çıkışı
Mürcie, siyasi anlaşmazlıklar ve iç savaşlar döneminde müslümanların birbirini (çatışmalarda ölenleri ve öldürenleri) tekfir ettiği (dinden çıkmakla suçladığı) bir ortamda çıkmıştır.

Mürcie'nin Hariciler'in iman konusundaki aşırı fikirlerine, şiddet eylemlerine ve siyasi çekişmelerine tepki olarak doğmuştur. Mürcie, siyasete karışmamış, itikadi alanda var olmuş bir mezheptir.

Önemi
Mürcie'nin Hariciler'in ve Şia'nın katı görüşlerine karşın ılımlı bir pozisyonda oldukları görülmektedir. Bu durum, hem kelam ilmi açısından fikri bir zeminin oluşması hem de İslam toplumundaki iç anlaşmazlıkları hafifletmek adına önemli bir yaklaşımdır.

Mürcie din ile siyaset arasında bir ayrıma giden, çatışma halinde olan iki guruptan herhangi birinin yanında yer almayan, müslümanları tekfir etmeyen, yönetime isyan etmeyen, ayaklanma çıkarmayan ve toplumu kapsayıcı bir tutum sergilemiştir.

Mürcie, düşünce olarak Şia ve Haricilerin karşısında yer almıştır, fakat siyasi olarak pasif kalmışlardır. Örneğin Emeviler'in hilafette hakkı olmadığını söylemiş fakat Şia gibi halifeliği Hz. Ali ve soyuna nispet etmemişlerdir.

Mürcie'yi doğuran sebepler
Hariciler'in ve Şia'nın aşağıda yer alan görüşleri Mürcie mezhebinin oluşmasına katkıda bulunmuştur:
  • Hariciler'in Hz. Osman ve Hz. Ali dahil, Cemel Olayı ve Sıffin Savaşı'nda yer alanların ve hakemlerin, büyük günah işleyenlerin kafir olduklarını iddia etmeleri
  • Hariciler'in zalim yöneticiye karşı isyan etmeyi savunmaları
  • Şia'nın hilafet ve imamet hakkındaki görüşleri
  • Şia'nın Emeviler'e ve birçok müslümana karşı tekfir edici tutumu
Temel görüşleri
Mürcie mezhebine ait temel görüşler şunlardır:
  • bir kişi iman ettiğini açıkça ifade etmelidir, şartlı ve şüpheli iman olmaz.
  • iman, bilgi (Allah'ı ve peygamberi bilmek) ve tasdikten (açıkça onaylamaktan) ibarettir.
  • kişi ibadetin farz olduğuna inanmıyorsa kafir olur, inanıyor ama yerine getiremiyorsa kafir olmaz ama günahkar (fasık) olur.
  • bir kişi iman ettikten sonra işlediği günahlar sebebiyle dinden çıkmaz (küfre  düşmez).
  • iman ve amel ayrıdır, iman amelin sebebidir, amel imanın sonucudur, amel imanın parçası değildir. (buna delil olarak Ankebut:9, Nahl:97 ayetlerinde iman ve amel ifadelerinin ayrı ayrı zikredildiğini göstermişlerdir.)
  • günahlar imana zarar vermez, günah işlemekle iman eksilmez, iyi iş yapmakla iman artmaz.
  • müslümanlar iman bakımından birbirine eşittir, farklılık yalnızca ameller iledir.
  • büyük günah işleyen bu dünyada mü'mindir fakat fasıktır (günahkar).
  • büyük günah işleyenlerin durumuna Allah karar verecektir. Allah dilerse affeder, dilerse cezalandırır.
  • Cemel Olayı'na ve Sıffin Savaşı'na katılanları tekfir etmek doğru değildir.
Eleştiriler
Mürcie mezhebine yöneltilen eleştiriler şunlardır:
  • ameli imanın parçası saymamaları
  • günahın imana zarar vermemesi
  • tüm müslümanları iman bakımından eşit saymaları
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)

Henüz yorum yapılmamış.

İlgili Konu
Kelamda Bilgi
İlgili Kayıtlar
Benzer Kayıtlar
İlginizi Çekebilir