1 10
![]() |
Tanrı kaldıramayacağı büyüklükte bir kaya yaratabilir mi? |
Tanrı kaldıramayacağı bir taş yaratabilir yaratabilirse taşı kaldıramaz; yaratamazsa her şeye kadir değildir. İki durumda da tanrının temel sıfatları ile çelişir mi?
Argüman
Tanrı her şeye kadirdir. (Her şeye gücü yeter.) Böyle iken, "Tanrı kaldıramayacağı bir taş yaratabilir mi?"
-Yaratabilir. O zaman tanrı taşı kaldıramaz, demek ki her şeye kadir değildir. Bu durum tanrının temel sıfatları ile çeliştiği için tanrı yoktur.
-Yaratamaz. O zaman tanrı her şeye kadir değildir, zira böyle bir taş yaratamaz. Bu durum tanrının temel sıfatları ile çeliştiği için tanrı yoktur.
Birinci yaklaşım: Tanrı'nın çelişki içeren şeyleri yaratması anlamsızdır.
"Tanrının kaldıramayacağı taş fikri" bizatihi çelişkilidir.
Argüman çelişki içerir çünkü bu soru şunları sormakla mantıksal olarak aynıdır:
Ancak çelişki içeren şeylerin var olması imkânsızdır. Böyle cisimlerin var olması mantıksal olarak mümkün değildir; mümkün olmadığı için de tanrının onları yaratması ifadesi anlamsızdır; bu yüzden soruya "Yaratamaz" diye cevap vermek "her şeye kadir sıfatı" açısından bir sorun teşkil etmez.
İkinci Yaklaşım: Tanrı çelişki içeren şeyler de yaratır.
"Bu cisim kare bir dairedir." önermesinin açıkça çelişki barındırdığı açıktır. Ama "benim kaldıramayacağım kadar ağır bir ev yapmam" fikri kolayca doğrulanabilinir. Bu durumda "tanrının kaldıramayacağı kadar ağır kaya yatarması" neden mümkün olmasın?
Argümanı ortaya koyan kişi "çelişki barındaran neslerin varlığında" ısrarcıysa yani mantıktaki "çelişmezlik ilkesini" reddediyorsa iddia sahibi hem argümanını çelişmezlik ilkesi üzerine kurmuş (tanrının yaratıp yaratamaması ile her şeye kadir oluşunu sınaması) hem de çelişmezlik ilkesini reddettmiştir.
Öte yandan, "tanrı tanımı" gereği tanrı isterse çelişmezlik ilkesini devre dışı bırakabilir; çünkü o mantık yasalarının da yaratıcısıdır. Dolayısı ile tanrı önce bu ilkeyi devre dışı bırakır sonra da böyle bir kaya yaratabilir. Öyle ki bu kaya hem kaldırılabilinir hem kaldırılamazdır. Yine de "her şeye kadir sıfatı" açısından bir sorun teşkil etmez.
Tanrı her şeye kadirdir. (Her şeye gücü yeter.) Böyle iken, "Tanrı kaldıramayacağı bir taş yaratabilir mi?"
-Yaratabilir. O zaman tanrı taşı kaldıramaz, demek ki her şeye kadir değildir. Bu durum tanrının temel sıfatları ile çeliştiği için tanrı yoktur.
-Yaratamaz. O zaman tanrı her şeye kadir değildir, zira böyle bir taş yaratamaz. Bu durum tanrının temel sıfatları ile çeliştiği için tanrı yoktur.
Birinci yaklaşım: Tanrı'nın çelişki içeren şeyleri yaratması anlamsızdır.
"Tanrının kaldıramayacağı taş fikri" bizatihi çelişkilidir.
Argüman çelişki içerir çünkü bu soru şunları sormakla mantıksal olarak aynıdır:
- Tanrı, her taşı kaldırabilen birisinin kaldıramayacağı bir taş yaratabilir mi?
- Tanrı hem siyah, hem siyah olmayan kalem yaratabilir mi?
- Tanrı dört kenarlı üçgen yaratabilir mi?
- Üç kenarlı çember çizemeyen birisi, matematik profesörü oluşuyla çelişir mi?
Ancak çelişki içeren şeylerin var olması imkânsızdır. Böyle cisimlerin var olması mantıksal olarak mümkün değildir; mümkün olmadığı için de tanrının onları yaratması ifadesi anlamsızdır; bu yüzden soruya "Yaratamaz" diye cevap vermek "her şeye kadir sıfatı" açısından bir sorun teşkil etmez.
İkinci Yaklaşım: Tanrı çelişki içeren şeyler de yaratır.
"Bu cisim kare bir dairedir." önermesinin açıkça çelişki barındırdığı açıktır. Ama "benim kaldıramayacağım kadar ağır bir ev yapmam" fikri kolayca doğrulanabilinir. Bu durumda "tanrının kaldıramayacağı kadar ağır kaya yatarması" neden mümkün olmasın?
Argümanı ortaya koyan kişi "çelişki barındaran neslerin varlığında" ısrarcıysa yani mantıktaki "çelişmezlik ilkesini" reddediyorsa iddia sahibi hem argümanını çelişmezlik ilkesi üzerine kurmuş (tanrının yaratıp yaratamaması ile her şeye kadir oluşunu sınaması) hem de çelişmezlik ilkesini reddettmiştir.
Öte yandan, "tanrı tanımı" gereği tanrı isterse çelişmezlik ilkesini devre dışı bırakabilir; çünkü o mantık yasalarının da yaratıcısıdır. Dolayısı ile tanrı önce bu ilkeyi devre dışı bırakır sonra da böyle bir kaya yaratabilir. Öyle ki bu kaya hem kaldırılabilinir hem kaldırılamazdır. Yine de "her şeye kadir sıfatı" açısından bir sorun teşkil etmez.
Bu alana not ekleyebilirsiniz.
Başka bir sorunuz mu var?
Yorumlar (0)
Henüz yorum yapılmamış.